|
Pierwszymi powojennymi krążownikami wybudowanymi w byłym Związku Radzieckim było 15 okrętów typu Sverdlov skonstruowanych w latach 1945 - 1949. Kolejne 4 jednostki należały do następnej generacji krążowników typu Kynda, w Związku Radzieckim znane jako projekt 58 Grozny, które jako pierwsze w swym arsenale posiadały rakiety. Kolejne budowane krążowniki należały do typu Kresta, projekt 1134 Berkut i Kresta II, projekt 1134A Berkut A, które specjalizowały się w działaniach zwalczania okrętów podwodnych. Właśnie te jednostki posłużyły jako podstawa do wybudowania kolejnej partii krążowników należących do typu Kara, które znane są również jako projekt 1134.2 Berkut B.
Bodowa pierwszego okrętu tego typu rozpoczęła się w 1968 roku, a wykonawcą wszystkich jednostek była stocznia Nikolajev. W odróżnieniu od poprzednich rosyjskich konstrukcji typ Kara napędzany był turbinami gazowymi w systemie COGAG, a nie jak to było do tej pory turbinami parowymi. Prędkość maksymalna tych jednostek wynosi 32 węzły, które są uzyskiwane za pomocą czterech turbin GTU-12A, o mocy 108800 KM. Obok tych turbin zamontowane były jeszcze dwie turbiny gazowe M5 o mocy 16000 KM. Turbiny te wykorzystywano do prędkości marszowych. Ekonomiczna szybkość wynosiła 15 węzłów, przy której krążowniki miały zasięg 9000 Mm.
Podstawowym zadaniem krążowników typu Kara było zwalczanie okrętów podwodnych. Do tego celu wykorzystywany był śmigłowiec Kamov Ka-25 Hormone B lub Kamov Ka-27 Helix, który miał do dyspozycji hangar. Oprócz śmigłowca okręty projektu 1134.2 Berkut B wyposażone były w potężny arsenał środków zwalczania okrętów podwodnych, na który składały się wyrzutnie torped 533 mm. model PTA-53, 4 wyrzutnie rakietowych bomb głębinowych po dwie RBU-1000 i RBU-6000 dla rakietowych bomb głębinowych RGB-60, oraz rakietotorpedy URPK-5 Rastrub (SS-N-14 Silex), które sterowane są za pomocą dwóch radarów Grom (Head Light B). Wykrywaniem nieprzyjacielskich jednostek podwodnych zajmują się hydrolokatory kadłubowy aktywny MG-332 Titan-2T (Bull Nose) i o zmiennej głębokości zanurzania pasywny MG-325 Vega (Mare Tail). Obronę przed nadpływającymi torpedami zapewnia holowany system celów pozornych BAT-1.
Uzbrojenie przeciwlotnicze składa się z rakiet V-611 (SA-N-3A Goblet), Wystrzeliwano je z dwóch wyrzutni B-92 systemu 4K60 M-11 Shtorm umieszczonych po jednej na rufie i dziobie. Do ich kierowania wykorzystywano radary Grom (Head Light B). Na uzbrojeniu znajdowały się również inne rakiety przeciwlotnicze 9M-33M (SA-N-4B Gecko) wystrzeliwane z dwóch wyrzutni Zif-122 systemu 4K-33M Osa-M2. System naprowadzania tych pocisków składał się z radarów MPZ-301 Baza (Pop Group). Do obrony bezpośredniej okręty typu Kara wykorzystywały 4 działka kalibru 30 mm. model AK-630. Działka te znajdowały się po dwa na każdej burcie na wysokości komina. W tym samym miejscu zainstalowano 2 radary MR-123 Vympel (Bass Tilt) kierowania ogniem tej artylerii. Bierną ochronę przed nadlatującymi pociskami przeciwokrętowymi zapewniają systemy przeciwdziałania elektronicznego Bell Clout, Bell Slam, Bell Tap, 4 odbiorniki emisji sygnałów radarowych i elektronicznych MR-410 Gurzhor (Side Globe) i dwie wyrzutnie pułapek termicznych PK-2.
Uzbrojenie przeciwokrętowe zostało ograniczone prawie do zera. Składa się ono tylko z dwóch armat 76,2 mm. model AK-276. Umieszczone są one dość nietypowo na śródokręciu po lewej i prawej stronie pomiędzy końcem przedniej nadbudówki, a masztem głównym. Artyleria ta kierowana jest za pomocą dwóch radarów MR-105 Turel (Owl Screech).
Jednostka "Azov" różni się od pozostałych okrętów z typoszeregu. Posiada ona tylko jedną wyrzutnię B-92 systemu 4K60 M-11 Shtorm, która umieszczona jest na dziobie. Podczas modernizacji okrętu rufowa wyrzutnia została zastąpiona pionowymi silosami wyrzutni B-303A VLS (Vertical Launching System) systemu S-300F Fort dla rakiet 5V-55RM (SA-N-6 Grumble), które miały być testowane na okręcie typu Kara. Wymogi wymuszone przez nowe rakiety 5V-55RM (SA-N-6 Grumble) spowodowały zastąpienie rufowego radaru Grom (Head Light B) radarem Volna (Top Dome), który naprowadza na cel rakiety 5V-55RM Fort (SA-N-6 Grumble).
W planach modernizacji okrętu "Azov" znalazł się również pomysł zastąpienia trójwspółrzędnego radaru dozoru powietrznego MR-600 Voshkhod (Top Sail), nową lepszą aparaturą w postaci trójwspółrzędnego radaru MR-700 Pobderezovik (Flat Screen). Radar ten pojawił się na okręcie "Kerch", gdy przechodził on modernizację w 1980 roku. Prawdopodobnie z powodów finansowych zrezygnowano z instalowania nowego radaru na pozostałych jednostkach w tym na okręcie "Azov", który po modernizacji znany jest również jako projekt 1134.7BF.
Obok radaru MR-600 Voshkhod (Top Sail) lub MR-700 Pobderezovik (Flat Screen) zainstalowano inny trójwspółrzędny radar dozoru powietrznego MR-310U Angara-M (Head Net-C). Nawigacją zajmują się 2 radary Don Kay i radar Don 2 lub Palm Frond.
W lipcu 1986 roku jednostka "Nikolayev" została uszkodzona w wyniku kolizji z niszczycielem "Strogiy" należącym do typu Kashin. Po tej kolizji wraz z kolejnym krążownikiem "Tashkent" okręty zostały poddane naprawie i modernizacji, jednak w trakcie prac w wyniku przemian ustrojowych w Związku Radzieckim oba okręty przejęła Ukraina. Ukraiński rząd postanowił nie wcielać tych jednostek do własnej floty, a sprzedać je Indiom na złom. Tak tez się stało i oba okręty zostały złomowane w Indiach w 1994 roku.
W 1988 roku w składzie radzieckiej floty znajdowało się wszystkie 7 jednostek, z których 4 "Nikolayev", "Tashkent", "Kerch" i "Azov" służyły na Morzu Czarnym, a "Ochakov", "Petropavlovsk" i "Tallinn" na Pacyfiku. Obecnie w służbie znajdują się tylko dwie jednostki tego typu, a 3 pozostałe w Rosji, a nie przejęte przez Ukrainę krążowniki zostały oddelegowane do rezerwy w 1990 oraz 1999 roku i być może niedługo zostaną złomowane.
|
