|
Okręty w służbie francuskiej:
Okręt w służbie brazylijskiej:
|
Jednostki typu Clemenceau były pierwszymi powojennymi francuskimi lotniskowcami, które od podstaw zostały zaprojektowane i wybudowane właśnie jako lotniskowce, a nie jak w przypadku poprzednich okrętów tej klasy, które były przebudowywane z kadłubów innych jednostek. Pierwszy projekt tych okrętów miał oznaczenie PA-28, jednak w 1946 roku został on zarzucony i budowę pierwszego okrętu rozpoczęto dopiero 14 listopada 1955 roku pod nazwą projektu PA-54. Druga jednostka tego typu, której budowa zaczęła się 15 lutego 1957 roku otrzymała oznaczenie PA-55.
Konstrukcja typu Clemenceau zawiera wszystkie najnowsze unowocześnienia wprowadzone po drugiej wojnie światowej. Obejmują one między innymi skośny pas startowy, który od osi okrętu odchylony jest o 8 stopni i katapulty parowe, z których jedna umieszczona jest na pokładzie dziobowym po lewej stronie, a druga na pasie startowym. Nowinką wyniesioną z drugiej wojny światowej było również zastosowanie hangaru typu otwartego, co pozwoliło na umieszczenie jednej z wind na krawędzi pokładu i tym samym zwiększyło przestrzeń użytkową hangaru, którego długość wynosiła 152 metry, szerokość 24 metry, a wysokość 7 metrów. Druga winda umiejscowiona była przed nadbudówką po jej lewej stronie, a maksymalny udźwig obu podnośników o wymiarach 16 metrów na 11 metrów to 20 ton.
Już podczas budowy tych okrętów wprowadzono liczne poprawki, a zmiany objęły przedłużenie pokładu startowego, zamontowanie skonstruowanego w latach 50-tych XX wieku systemu wspomagania lądowania, zmniejszenie uzbrojenia artyleryjskiego, które ostatecznie składało się z ośmiu armat Cruesot-Loire 100 mm. model 1953, i powiększenie zbiorników na benzynę lotniczą, co spowodowało znaczny wzrost wyporności typu Clemenceau i wymogło na konstruktorach zastosowanie o wiele mocniejszego systemu napędowego niż pierwotnie zakładano. Składał się on z dwóch turbin parowych Alsthom o łącznej mocy 126000 KM, które dawały maksymalną prędkość rzędu 32 węzłów. Maksymalny zasięg przy ekonomicznej prędkości 18 węzłów wynosił 7500 Mm.
Dla potrzreb lotniskowców typu Clemenceau zaprojektowano nowe samoloty Dassault-Breguet Etandard IVP, które stacjonowały na okręcie w sile dwóch dywizjonów po 10 maszyn każdy. Samoloty te pełniły funkcje myśliwców z możliwościami rozpoznawczymi do czasu zakupu w 1963 roku amerykańskich myśliwców Vought F-8E Crusader. Maszyny Dassault-Breguet Etandard IVP zostały zastąpione przez 16 samolotów myśliwsko-szturmowych Dassault-Breguet Super Etandard, które mogły przenosić rakiety MBDA AM 39 Exocet. Ostatecznie w składzie grupy lotniczej typu Clemenceau zostały 3 maszyny Dassault-Breguet Etandard IVP pełniące funkcje zwiadowcze. Do działań zwalczania okrętów pdwodnych wykorzystywane są turbośmigłowe samoloty Breguet BR-1050 Alize i śmigłowce Eurocopter SA-321G Super-Frelon.
Samoloty mają do dyspozycji pas startowy o długości 165,5 metra i szerokości 29,5 metra. W poprzek znajdują się 3 liny hamujące.
Jako lotniskowiec śmigłowcowy typ Clemenceau jest w stanie zabrać na pokład 40 maszyn, a ogólna liczba załogi z 1700 osób zmniejsza się do 984 marynarzy i osób obsługi lotniczej.
Od listopada 1977 roku do tego samego miesiąca roku 1978 obie jednostki "Clenenceau" i "Foch" przeszły modernizację, która dostosowała te lotniskowce do przenoszenia broni jądrowej, a ponad to zainstalowano system kierowania ogniem Senit 2 (Systeme de Traitement des Informations Tactiques). Kolejna modernizacja w latach 1985 - 1988 przyniosła wymianę uzbrojenia. W miejsce czterech armat Cruesot-Loire 100 mm. model 1953 zamontowano dwa rakietowe systemy obrony Thomson-CSF, obecnine Thales Crotale Naval EDIR (Ecartometrie Differentielle Infrarouge), a pozostałe 4 armaty wymieniono na nowszy model 1968. Dodatkowo jednostka "Foch" została wyposażona w jądrowe pociski strategiczne ASMP (Air-Sol Moyenne Portee), które przenoszone są przez samoloty Dassault-Breguet Super Etandard. Takiego samego dozbrojenia w pociski ASMP dokonano na lotniskowcu "Clemenceau" w roku 1993. W czasie modernizacji w latach 1985 - 1988 z jednostki "Foch" usunięto hydrolokator kadłubowy aktywny Westinghouse SQS-505. Kolejne przebudowy dotyczyły już tylko lotniskowca "Foch", a przeprowadzono je w 1992 i 1995 roku usuwając 4 armaty Cruesot-Loire 100 mm. model 1968 i instalując w ich miejsce dwie wyrzutnie Sadral (System d'Auto Defense Rapprochee Anti-aerienne Leger) PDMS (Point Defence Missile System) dla rakiet MBDA Mistral i 2 działka 30 mm.
Całość uzbrojenia na okrętach typu Clemenceau służyła jak na każdej jednostce tej klasy tylko do obrony. Francuskie lotniskowce wyposażono także w bierne systemy obrony przeciwpowietrznej. Składały się one z systemu przeciwdziałania elektronicznego Thales ARBB-36, odbiornika emisji sygnałów radarowych i elektronicznych Thales ARBR-17 i dwóch wyrzutni pułapek termicznych CSEE Sagaie.
Łączność zapewniał przede wszystkim system satelitarny Syracuse 2 (Systeme de Radio-Communication Utilisant un Satellite). System ten wykorzystywał satelity Telecom 2A, 2B, 2C i 2D. Dodatkowo wykorzystywany był cywilny system łączności satelitarnej Inmarsat (International Maritime Satellite Organisation).
Obie jednostki typu Clemenceau wchodziły w skład grupy uderzeniowej FAN (Force d'Action Navale), a portem macierzystym był Toulon i jedynie w latach 1965 - 1970 lotniskowiec "Clemenceau" stacjonował w Breście. W 1991 roku "Clemenceau" brał udział w operacji przeciwko Irakowi pod kryptonimem "Pustynna Burza", a we wrześniu 1997 roku został wycofany ze służby, podobnie jak "Foch" w 2000 roku. Lotniskowce typu Clemenceau zostały zastąpione przez nową francuską konstrukcją, która znana jest jako typ Charles de Gaulle.
Z powodu wysokich kosztów budowy nowych lotniskowców Francuska Marynarka Wojenna zrezygnowała z wcielenia do służby dwóch okrętu tego typu i poprzestała na jednym. Drugi lotniskowiec o nazwie "Richelieu" prawdopodobnie zostanie oddany do służby dopiero około 2015 roku. Francuska Marynarka Wojenna planowała, że do tego czasu jednostka "Foch" pozostanie w rezerwie i przechodzić będzie modernizacje w latach 2004 -2006 i 2011 - 2013, które miałyby na celu utrzymanie jednostki w dobrej kondycji. Jednak "Foch" nie był zdolny do prowadzenia operacji z myśliwcami Dassault-Breguet Rafale M i samolotami wczesnego ostrzegania Northrop Grumann Corporation E-2C Hawkeye, co w znaczący sposób ograniczyłoby zdolności bojowe jednostki. Ostatecznie zdecydowano się sprzedać okręt do Brazylii za kwotę 10,5 miliona dolarów. Zanim "Foch" został dostarczony Brazylijskiej Marynarce Wojennej został on dostosowany do przyjmowania na pokład amerykańskich samolotów Boeing AF-1A Skyhawk, które służą w brazylijskiej flocie.
Nowa jednostka w szeregach brazylijskiej floty została ochrzczona nazwą "Sao Paulo" i pozostanie w służbie do około 2013 roku, a do portu w Rio de Janeiro przypłynęła w listopadzie 2000 roku. Druga francuska jednostka "Clemenceau" również została dostarczona Brazylii i tam służy jako magazyn części zamiennych dla pozostającego w aktywnej służbie "Sao Paulo".
|